Αξιολόγηση και Μάθηση

Μελέτες Παιδαγωγικών Μοντέλων Εμπλουτίζουν τη Μάθηση

Πολλές μελέτες έχουν αναλύσει επιτυχημένα παιδαγωγικά μοντέλα. Οι γνώσεις τους και η ανάλυση των μαθημάτων τους καθιστούν δυνατό τον εμπλουτισμό της μάθησης, ιδίως αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα της αντικειμενικής αξιολόγησης στις επιχειρήσεις.

Bloom’s Taxonomy Of Educational Objectives

Σε ένα έργο ορόσημο, ανθίζω (Bloom, Engelhart, Furst, Hill, and Krathwohl 1956) εξηγεί τους διαφορετικούς τρόπους να γνωρίζεις κάτι [1]. Επισημαίνει ότι αυτή η γνώση απαιτεί διαφορετικά επίπεδα νοητικής αφαίρεσης. Όταν προσεγγίζουμε ένα νέο θέμα, η γνωστική μας διαδικασία περιλαμβάνει τις ακόλουθες φάσεις:

1. Λήψη γνώσεων (χαμηλότερο επίπεδο)
2. Δίνοντάς του νόημα (κατανόηση)
3. Χρησιμοποιώντας το (εφαρμογή)
4. Κατασκευάζοντας μια νοητική αναπαράσταση του πλαισίου

Ο Μπλουμ επιμένει στη φάση της σύνθεσης που «συνίσταται στην τακτοποίηση και το συνδυασμό των θραυσμάτων, των τμημάτων, των στοιχείων κ.λπ., έτσι ώστε να σχηματιστεί ένα σχέδιο ή δομή, που δεν ξεχώριζε κανείς ξεκάθαρα πριν». Έτσι, δομώντας ερωτήσεις σύμφωνα με αυτά τα διαφορετικά στάδια (γνώση, κατανόηση, χρήση κ.λπ.), οι δάσκαλοι ή οι εκπαιδευτές μπορούν πιο εύκολα να προσδιορίσουν πού βρίσκονται οι αδυναμίες των μαθητών τους. Κατά την κατασκευή μιας αξιολόγησης, είναι απαραίτητο να διαφοροποιηθούν τα είδη των ερωτήσεων ζητώντας τις διάφορες νοητικές εργασίες (ανάλυση, σύνθεση, εξαγωγή, αξιολόγηση) που καθιστούν δυνατή την απόκτηση στέρεης γνώσης.

Το Μοντέλο Συμπεριφορισμού

Το συμπεριφοριστικό μοντέλο βασίζεται σε ένα μοντέλο μάθησης «διέγερσης-απόκρισης» και παράγει τις βάσεις της προγραμματισμένης διδασκαλίας. Αυτό το μοντέλο είναι το αποτέλεσμα του συνδυασμού των εργασιών για τη συμπεριφορά του Παβλόφ στην ψυχολογία των ζώων (1890) και εκείνες του Skinner στην πειραματική ψυχολογία (1978) [2]. Ο ψυχολόγος Skinner θεωρείται ο πατέρας της προγραμματισμένης διδασκαλίας (πρόγονος της διδασκαλίας με τη βοήθεια υπολογιστή). Πρότεινε μια γραμμική αντίληψη της προγραμματισμένης διδασκαλίας που αργότερα διακλαδίστηκε από τον Crowder.

Η γραμμική προσέγγιση του Skinner βασίζεται στη διαίρεση της διδασκαλίας σε προοδευτικούς στόχους που πρέπει να επιτευχθούν. Η μάθηση ακολουθεί το πρότυπο: ερέθισμα, ανταπόκριση, ανταμοιβή εάν είναι επιτυχής, ενίσχυση. Το λάθος είναι χωρίς έφεση και πολύ επιβαρυντικό, μερικές φορές ακόμη και τραυματικό. Η προσέγγιση του Crowder βασίζεται στη μάθηση που βασίζεται σε δέντρα. Ανάλογα με το αν θα απαντήσει το a, το b ή το c σε μια ερώτηση, ο μαθητής θα συνεχίσει με διαφορετική δραστηριότητα. Το σφάλμα είναι δυνατό και μάλιστα εκτιμάται, επειδή καθιστά δυνατό τον εντοπισμό ενός κενού.

Προσφέρεται βοήθεια ανάλογα με την απάντηση που έχει επιλεγεί. Σημειώστε ότι ο Skinner κατασκεύασε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, αλλά φοβόταν ότι ο μαθητής, κάνοντας λάθος, θα δημιουργούσε έναν λανθασμένο συσχετισμό ερώτησης-απάντησης. Προτίμησε λοιπόν ο μαθητής να γράψει την απάντησή του και να τη συγκρίνει με τη σωστή απάντηση.

Αυτή είναι η γέννηση της παιδαγωγικής από στόχους. Το σφάλμα θεωρείται ελάττωμα που απαιτεί ενίσχυση. Ο περιορισμός αυτού του μοντέλου είναι ότι δεν παρουσιάζει ένα στοιχείο απόκτησης γνώσης. Τρεις αρχές, που προκύπτουν από αυτήν την κοινή διδασκαλία, ισχύουν για τις αξιολογήσεις σε εταιρείες:

1. Ανάλυση πολύπλοκων δεξιοτήτων σε μικρούς στόχους
2. Αποκατάσταση σε περίπτωση σφάλματος
3. Συχνή αξιολόγηση μικρών στόχων για την πρόκληση μάθησης: η τακτική εκπαίδευση ενισχύει τη γνώση

Το κονστρουκτιβιστικό μοντέλο

Σε αντίθεση με το συμπεριφοριστικό μοντέλο, το κονστρουκτιβιστικό μοντέλο (Piaget 1936, 1937) βλέπει το σφάλμα θετικά [3, 4]. Προέρχεται από το έργο του Piaget, ο οποίος πίστευε ότι η γνώση χτίζεται [5]. Η εικόνα των τεκτονικών πλακών που κινούνται στην επιφάνεια της Γης είναι μια μεταφορά που χρησιμοποιείται για να απεικονίσει την προσέγγιση του Piaget. Η μάθηση πρέπει να λαμβάνει χώρα σε ένα ενεργό περιβάλλον, όπου οι δραστηριότητες οδηγούν σε προβληματισμό και προκαλούν νοητικές αναπαραστάσεις.

Η γνώση χτίζεται και η μάθηση απαιτεί από τον μαθητή να είναι ενεργός. Ο ρόλος του δασκάλου είναι να δημιουργεί παιδαγωγικές καταστάσεις όπου ο μαθητής είναι ενεργός και θέτει ερωτήσεις. Όποιο κι αν είναι το πλαίσιο που έχει θέσει σε εφαρμογή ο δάσκαλος (μελέτη περίπτωσης, ομαδική επίλυση προβλημάτων, παιχνίδι ερωτήσεων μεταξύ μαθητή και δασκάλου κ.λπ.), ο μαθητής χτίζει τις γνώσεις του στη δραστηριότητα. Η άσκηση δημιουργίας ερωτήσεων για ένα θέμα είναι πολύ διαμορφωτική και ένας πολύ καλός τρόπος για να μάθετε και να προετοιμαστείτε για μια αξιολόγηση.

Το μοντέλο του κοινωνικού κονστρουκτιβισμού του Vygotsky

Ταυτόχρονα με τον Piaget, αλλά χωρίς να το γνωρίζει αρχικά, ένας Ρώσος ψυχολόγος, Vygotsky, άρχισε να ενδιαφέρεται για τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις των γνωστικών διαδικασιών που επιτρέπουν τη μάθηση. Το μοντέλο του βασίζεται επίσης στο γεγονός ότι η μάθηση γίνεται μέσω της δράσης, αλλά ο Vygotsky πρόσθεσε μια νέα διάσταση επιβεβαιώνοντας ότι κάποιος μαθαίνει καλύτερα μέσω της επαφής με τους άλλους, ότι η μάθηση πρέπει να είναι συνεργατική.

Αυτή η μέθοδος μάθησης με άλλους έχει το πλεονέκτημα ότι οδηγεί τον μαθητή να εξηγήσει τις στρατηγικές του, κάτι που θα εδραιώσει ακόμη περισσότερο τις γνώσεις του. Η γνώση χτίζεται ακόμα καλύτερα με την ανταλλαγή και την ανταλλαγή στρατηγικών. Στις επιχειρήσεις, όπου οι συναντήσεις δεν είναι πάντα εύκολο να οργανωθούν, η συμβολή σε μια βάση δεδομένων ερωτήσεων είναι μια καλή επιλογή για επικοινωνία, ανταλλαγή γνώσεων και μάθηση από άλλους.

Γνωστικότητα και εργασία στη νευροεκπαίδευση

Ο γνωστικισμός αναπτύχθηκε χάρη στην εμφάνιση των υπολογιστών, δημιουργώντας έναν παραλληλισμό μεταξύ του ζεύγους μυαλού/εγκεφάλου και του ζευγαριού υλικού/λογισμικού. Η μνήμη επεξεργάζεται και συλλέγει νέες πληροφορίες και στη συνέχεια τις αποκαθιστά σύμφωνα με διαφορετικές στρατηγικές. Πολύ πιο πρόσφατα, η έρευνα στη νευροεκπαίδευση έδωσε μερικούς εύκολους στην εφαρμογή τρόπους για τη βελτίωση της μάθησης. Μεταξύ αυτών των συμβουλών, θα σημειώσουμε ότι είναι απαραίτητο:

• Δομήστε τη γνώση
  Η βραχυπρόθεσμη μνήμη (STM) μπορεί να διατηρήσει, κατά μέσο όρο, μόνο επτά στοιχεία.
• Χρησιμοποιήστε την επανάληψη για να αγκυρώσετε στη μνήμη
  Μια υπενθύμιση 24 ώρες μετά την αρχική μάθηση επιτρέπει την ενσωμάτωση της γνώσης για μια εβδομάδα. Εάν η ανάκληση γίνει μια εβδομάδα αργότερα, η γνώση παραμένει για ένα μήνα. Τέλος, μια υπενθύμιση ένα μήνα αργότερα θα διαρκέσει έξι μήνες.
• Η προσθήκη συγκεκριμένου στο αφηρημένο καθιστά ευκολότερο τη σύνδεση μεταξύ θεωρίας και πράξης.
  Για παράδειγμα, «εδώ είναι το σνακ σου, δώσε το μισό στον αδερφό σου» θα είναι πιο αποτελεσματικό από την πρόταση «όταν χωρίζουμε με δύο, παίρνουμε τα μισά».
• Διαφοροποιήστε τις προσεγγίσεις και τα στηρίγματα
  Υπάρχουν διαφορετικές μαθησιακές συνήθειες σε διαφορετικούς πολιτισμούς και χώρες. Η ποικιλία των τεχνικών και των αναπαραστάσεων καθιστά δυνατή την προσαρμογή και την προσέγγιση των διαφορετικών πτυχών μιας δεξιότητας
• Καθησυχάζω
  Τα τρία στρώματα του εγκεφάλου (ερπετοειδές, θηλαστικό και φλοιός) λειτουργούν με φθίνουσες προτεραιότητες. Εάν η πείνα ή ο φόβος μας βασανίζει, ο φλοιός αποσυνδέεται καθιστώντας δύσκολη τη μάθηση. Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη να δημιουργηθεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης ώστε ο καθένας να δίνει τον καλύτερο εαυτό του.
• Χωρίστε το χρόνο σε πολλά μέρη
  Είναι καλύτερα να κάνετε ένα τεστ 15 λεπτών και να προχωρήσετε. Είναι επίσης ωφέλιμο να συνοψίσετε τη συνεδρία στο τέλος του τεστ.

Μερικές αρχές που πρέπει να εφαρμόζονται κατά την κατασκευή μιας αξιολόγησης:

• Γνώσεις δομής
• Κατασκευάστε παρόμοιες ερωτήσεις για να επιτρέψετε την επανάληψη
• Δώστε συγκεκριμένα παραδείγματα
• Διαφοροποιήστε τα στηρίγματα
• Κάντε σύντομα τεστ
• Παρουσιάστε μια περίληψη στο τέλος του τεστ
• Αφήστε ένα άνετο χρονικό διάστημα για ανταπόκριση, προκειμένου να αποφύγετε το άγχος

Βιβλιογραφικές αναφορές:

[1] Bloom, BS, MD Engelhart, EJ Furst, WH Hill και DR Krathwohl. 1956. Ταξινόμηση Εκπαιδευτικών Στόχων: Η Ταξινόμηση Εκπαιδευτικών Στόχων: Εγχειρίδιο Ι: Γνωστικός Τομέας. Νέα Υόρκη: David McKay Company.

[2] BF Skinner

[3] Piaget, J. 1936. Η γέννηση της νοημοσύνης στα παιδιά. Παρίσι: Delachaux και Niestlé.

[4] Piaget, J. 1937. Η κατασκευή της πραγματικότητας στα παιδιά. Παρίσι: Delachaux και Niestlé.

[5] Jean Piaget – Ορισμός και Επεξηγήσεις

Αρχικά δημοσιεύτηκε στις www.experquiz.com.